اردو میں پڑھنے کے لیۓ یہاں دبائیں
Sawaal az : mohtaram janaab Ehteshaam Sb (Chapra - saran)
Maula ali a.s ki kunniyat kya hai
Jawaab :
باسمه تعالى
ياصاحب الزمان ادركنا
سلام عليكم
Is sawaal ka jawaab dene se pahle ba'taure tamhid ye baat zehn nashin kar leni chaahiae ke Ahle Arab ke haan asl naam ke aelaawah laqab aur kunniyat rakhne ka aam rewaaj tha.
Naam, laqab aur kunniyat ki taarif :
Naam :
Wo khaas lafz hai jis se aadmi rasmi taur par jaanaa pahchaanaa jaataa hai, ba'taure rasmi ous se ous ki shanaakht aur pahchaan hoti hai (asli naam) jaiyse Mohammat aur Ali
Laqab :
Asl aur pahle naam ke aelaawah wo lafz wa naam jo kisi khosusiyat ke saath ho ba'alfaaze digar aiysa naam jis se kisi shakhs (saahebe laqab) ki pasandidah wa mamduh aur musbat ya naa pasandidah wa mazmum aur manfi khosusiyat ka pata chale (wasfi naam) jaiyse Amirul Momenin, Say'yedush Shohada, Zaiynul Aabedeen, Baaqerul Olum aur saadiq wa ameen waghairah ya kaazib wa khaa'aen waghairah
Kunniyat :
Arabi zabaan me asl naam aur laqab ke aelaawah moqarrar kardah aiysa naam aur lafz jis ke pahle "ab, oum, abu, abi, ibn aur bint waghairah" maujud hon (baap, maa ya aulaad waghairah ki taraf naam mansub karna) jaiyse Abul Qaasim, Abu Taalib, Abu Zainab, Oumme Kulsum, Oummul Banin, Oumme Haani, Binte Haw'waa aur Ibne Heshaam waghairah
Aksaro beshtar ye ash'khaas (saahebe kunniyat) ki tahseen wa taareef aur taazeem ke liae istemaal hoti hai.
Albatta baaz auqaat kisi shakhs ki naa pasandidah wa manfi khosusiyat ki wajah se rakhi jaati hai jaiyse Abu Jahl aur Ibnul Waqt
Waazeh rahe ke kabhi kabhaar taqiyah ke taur par bhi istemaal hoti hai misaal ke taur par beraadaraane sunni ke jalilul qadr aur bade Aalim, imaamut taabe'ein, faqih aur aebaadat guzaar "Hasan Basri" Banu Omay'yah ke daure hokumat me apni jaan bachaane ki khaatir Amirul Momeneen Ali (عليه السلام) ka naam nahi lete the balke aap ke liae "Abu Zainab" (Zainab ke baap) kunniyat istemaal karte the
Is mokhtasar si tamheed ke baad asl sawaal ka jawaab molaaheza farmaa'aen :
Amirul Momeneen Ali (عليه السلام) ki bahot saari kun'niyaten hain zail me chand kun'niyaten darj hain :
- Abul Hasan (Hasan ke baap) :
- At'tabaqaatul kubra - jild - 3 safha - 19 taaleef ibne saad - naashir daar saadir beirut (sunni ketaab)
- Al'irshaad - jild - 1 safha - 5 taaleef shaikh mofeed - naashir kungre shaikh mofeed
- Abul Husain (Husain ke baap) :
- Tazkeratul khawaas menal oummah fi zikre khasaa'aesil aeimmah - safha - 16 - taaleef sibte ibne jauzi (sunni ketaab)
- Aelaamul wara be aalaamil hoda - jild - 1 safha - 307 - taaleef shaikh tabrasi - naashir aalul bait
- Manaaqebe aale abi taalib - jild - 3 safha - 113 - taaleef ibne shahr aashub - naashir allaamah
- Behaarul anwaar - jild - 35 safha - 66 - naashir moas'sasah al'wafaa - sharho nahjil balaagha ibne abil hadeed (sunni ketaab) se manqul
- Abul Hasanain (Imaam Hasan aur Imaam Husain عليهم السلام ke baap) :
- Abus Sibtain (Rasule Khoda ke 2 nawaase yaani Imaam Hasan aur Husain عليهم السلام ke baap) :
- Al'asalul mosaffa min tahzibe zainil fata fi sharhe surah hal ata - jild - 2 safha - 447 - taaleef ahmad bin mohammad bin ali aasemi - naashir majma aehyaa as'saqaafatul islaamiyah (sunni ketaab)
- Aelaamul wara be aalaamil hoda - jild - 1 safha - 307 - taaleef shaikh tabrasi - naashir aalul bait
- Abur Raihaanatain (do phul yaani Imaam Hasan wa Husain عليهم السلام ke baap) :
- Tazkeratul khawaas menal oummah fi zikre khasaa'aesil aeimmah - safha - 16 - taaleef sibte ibne jauzi (sunni ketaab)
- Aelaamul wara be aalaamil hoda - jild - 1 safha - 307 - taaleef shaikh tabrasi - naashir aalul bait
- Abu Shabbar (Shabbar ke baap) :
- Ar'rauza fi fazaa'ael amiril momeneen ali ibne abi taalib عليه السلام - safha - 232 - taaleef shaazaan bin jibraeil qomi
- Al'hedaayatul kubra - safha - 93 - taaleef husain bin hamdaan khasibi - naashir al balaagh
- Abu Shabeer (Shabeer ke baap) :
- Al'hedaayatul kubra - safha - 93 - taaleef husain bin hamdaan khasibi - naashir al balaagh
- Ar'rauza fi fazaa'ael amiril momeneen ali ibne abi taalib عليه السلام - safha - 232 - taaleef shaazaan bin jibraeil qomi
- Abu Zainab (Zainab ke baap) :
- Abu Mohammad (Mohammad ke baap) :
- Tazkeratul khawaas menal oummah fi zikre khasaa'aesil aeimmah - safha - 16 - taaleef sibte ibne jauzi (sunni ketaab)
- Al'mausu'atul kubra an faatemataz'zahra عليها سلام الله - jild - 9 safha - 173 - taaleef ismaaeil ansaari zanjaani - naashir dalilonaa
- Abul aeimmah (aeimmah ke baap) :
- Abun Nur (Nur ke baap) :
- Abul Qaasim (Qaasim ke baap, Qaasim ba maani taqsim karne waala) :
- Abu Qozam (Qozam ke baap yaani todne aur naabud karne waale) :
- Tafsir qomi - jild - 1 safha - 114 - taalif ali bin eibraahim qomi - naashir daarul ketaab - qum
- Al'burhaan fi tafsiril qur'aan - jild - 1 safha - 682 - taalif syed haashim hussaini bahraani - naashir mo'assasah al'be'sah
- Abu Qosam (Qosam ke baap yaani tod phod kar rakh dene waale) :
- Taarikhe khamees - jild - 1 safha - 427 aur jild - 2 safha - 275 taalif shaikh hussain deyaar bakari - naashir daarus saadir (sunni ketaab)
- Al'mausu'atul kubra an faatemataz zahra alaiha salaamullaah - jild - 9 safha - 173 - taalif eismaa'eil ansaari zanjaani - naashir dalilonaa
- Abu Toraab :
aap ki mash'hur tareen kunniyat "Abul Hasan" hai
yahaan ye zikr karna monaasib hoga ke Rasule Kareem (صلى الله عليه وآله) ki hayaate mobaarakah me Hazrat Ali ko Imaam Hasan aur Imaam Husain (عليهم السلام) ne "ay baabaa" kah kar nahi pukaaraa, Rasule Khoda (صلى الله عليه وآله) ko "ay baabaa" kah kar pukaarte the, Imaam Hasan Hazrat Ali (عليه السلام) ko "Abul Husain" (Husain ke baabaa) aur Imaam Husain "Abul Hasan" (Hasan ke baabaa) kahte the, Rasule Khoda (صلى الله عليه وآله) ki wafaat (shahaadat) ke baad Hazrat Ali (عليه السلام) ko "Ay baabaa " kah kar pukaarne lage
Behaarul anwaar - jild - 33 safha - 248 - naashir daarur rezaa
Rewaayat hai ke Rasule Khoda (صلى الله عليه وآله) ne farmaayaa :
Hasan wa Husain donon dunyaa me mere 2 phul hain
In 2 kunniyaton ki wajah ka haasile kalaam ye hai ke Imaam Hasan aur Imaam Husain (عليهما السلام) ki welaadat baa sa'aadat ke baad Hazrat Jibraeil, Rasule Khoda (صلى الله عليه وآله) ke paas tashrif laa'ae aur kaha : khoda farmaataa hai ke "Ali ko aap se wahi nisbat hai jo Haarun ko Musa se thi" pas apne donon farzandon ke naam Haarun ke 2 saaheb zaadon ke naam yaani Shabbar aur Shabeer par rakhen, Nabi (صلى الله عليه وآله) ne kahaa "meri zabaan arabi hai" to Jibraeil (عليه السلام) ne kahaa "Hasan aur Husain naam rakh den" (yaani arabi zabaan me "Shabbar" ba maani "Hasan" hai aur "Shabeer" ba maani "Husain" hai) phir Rasule Khoda (صلى الله عليه وآله) ne apne bade nawaase ka naam "Hasan" rakha aur chhote nawaase ka "Husain"
Oyuno akhbaarir reza عليه السلام - jild - 2 safha - 25 aur 26 - taaleef shaikh saduq - naashir manshuraate jahaan
Malhuze khaatir rahe ke "Shabbaro Shabeer" suryaani ya saami ya eibri zabaan ka lafz hai, baaz logon ke nazdik Hazrat Musa ke haan koei aulaad nahi thi, Shabbaro Shabeer Hazrat Haarun ke bete the, Imaam Hasan ko "Shabbar" aur Imaam Husain ko "Shabeer" bhi kahte hain is liae Amirul Momeneen Ali (عليهم السلام) ki kunniyat "Abu Shabbar" aur "Abu Shabeer" hai
Hasan basri (in ke baare me pahle zikr ho chuka hai) Banu Omay'yah ke zamaane me jab Amirul Momeneen Ali (عليه السلام) ke baare me kuchh kahna chaahte the to kahte the "Abu Zainab" ne kaha hai.
Amaali say'yed murtaza - jild - 1 safha - 162 naashir daarul fikr al arabi
Amirul Momeneen Ali (عليه السلام) ke aek farzand "Mohammad Hanafiyah" the shaayad is bena par aap ko "Abu Mohammad" kahte hain
Al'hedaayatul kubra - safha - 93 taaleef husain bin hamdaan khasibi - naashir al balaagh
Al'hedaayatul kubra safha - 93 - taaleef husain bin hamdaan khasibi - naashir al balaagh
Is kunniyat ki wajhe tasmiyah ke baare me aehtemaal hai ke 11 Imaam (عليهم السلام) nure aelaahi hain, wo sab aap ke farzand hain aur aap oun ke pedare buzurghwaar hain is liae "Abun Nur" kahte hain
Tazkeratul khawaas menal oummah fi zikre khasaa'aes al aeimmah - safha - 16 - taaleef sibte ibne jauzi (sunni ketaab)
Mohamnad Bin Hanafiyah se manqul hai ke jange jamal me Hazrat Ali (عليه السلام) ko ye kunniyat di gaei
Taarikhe madina demashq - jild - 42 safha - 19 - taaleef ibne asaakir - naashir daarul fikr lil'tabaa'ah wan nashr wat tauzi (sunni ketaab)
Momkin hai ye kunniyat is wajah se di gaei ho ke aap jannat aur jahannam ke taqseem karne waale hain
Rasule Khoda (صلى الله عليه وآله) ka irshaade geraami hai :
" يَا عَلِيُّ أَنْتَ قَسِيمُ الْجَنَّةِ وَ النَّارِ ..."
"Ay Ali aap jannat aur dozakh ke taqseem karne waale hain ..."
Beshaaratul mustafa le shi'atil murtaza - safha - 164 - taaleef aemaaduddeen tabari - naashir an nashrul islaami
Jawaaherul mataalib fi manaaqebil imaam ali bin abi taalib - jild - 1 safha - 32 - taaleef abu barakaat baaouni (sunni ketaab)
Hazrat Ali (عليه السلام) apne mad'de moqaabil, mokhaalif aur dushmanon ko tod dete the aur tabaaho barbaad kar dete the, ous ko shikast de dete the is liae aap ko "Abu Qozam" kahte hain
Manqul hai ke Qoraish jab Hazrat Ali (عليه السلام) ko dekhte the to kahte the :
احْذَرُوا الحُطَم، احْذَروا القُضَم
Phodne waale se daro aur bacho, todne waale se daro aur bacho
Is aebaarat ke baad "Qozam" ki tashrih me Ibne Asir likhte hain :
اَلَّذِي يَقْضِم النَّاسَ فَيُهْلِكهم.
Qozam se moraad wo aadmi hai jo logon (apne mokhaalif aur dushmanon) ko todta hai aur oun ko naabud wa halaak kar deta hai
An'nehaayah fi gharibil hadees wal asar - jild - 4 safha - 78 taaleef ibne aseer naashir al'maktabatul ilmiyah beirut (sunni ketaab)
Is kunniyat ki wajah :
Is ke baare me Imaam Saadiq (عليه السلام) se puchha gaya to aap ne jo farmaaya ous ka kholaasa darj zail hai :
Rasule Khoda(صلى الله عليه وآله) Makke me the jab aap ghar ke baahar jaate the to bach'che aap ko pat'thar se maarte the aur aap par mitti phenkte the Rasule Khoda (صلى الله عليه وآله) ne Hazrat Ali (عليه السلام) se bach'chon ki jasaarat aur sharaarat ki shekaayat ki to Hazrat Ali (عليه السلام) ne farmaaya "mere baap maa aap par qurbaan" ay Rasule Khoda jab aap baahar jaa'aen ge to main bhi aap ke saath jaa'oun ga jab Rasule Khoda (صلى الله عليه وآله) baahar ga'ae to aap ke saath Amirul Momeneen (عليه السلام) bhi the, hasbe aadat bach'chon ne Rasule Khoda (صلی اللہ علیه وآله) ko sataaya to Amirul Momeneen (عليه السلام) ne oun par hamla kar diya aur oun ke chehron, naako'n aur kaano'n ko tod diya (yaani chehra, naak aur kaan ko aetnaa daba diya jis se ounhen bahot shadid dard hone laga) aur wo apne baap daadaa ke paas rote huae aa'ae aur kahne lage :
"قَضَمَنَا عَلِيٌّ، قَضَمَنَا عَلِي"
Ali ne hamen tod diya, Ali ne hamen tod diya (yaani ham ko buri tarah maara pita)
Is wajah se Hazrat Ali (عليه السلام) ko "Qazeem = قَضِیم" se yaad kiya jaane laga (aur aap ki kunniyat "Abu Qozam" ho ga'ei)
Yahaan ye baat laa'aeqe tawajjoh hai ke Hazrat Ali (عليه السلام) ki kunniyat "Abu Qozam" dushmano ne rakhi thi
Aek ghalat fahmi ka aezaala :
Amirul Momeneen Ali (عليه السلام) ka bach'chon ki gosh maali karna oun par zulm nahi balke Rasule Akram (صلى الله عليه وآله) ka defaa aur saza wa taadib ke taur par tha keyon ke kuffaare makka ke bach'che ye sab oun ke ouksaane aur oun ke eimaa par kar rahe the, ous waqt Hazrat Ali (عليه السلام) ki oumr taqriban terah (13) saal thi, apne ham oumr bach'chon ko lagaam lagaa'ei taake oun ke baap daadaa ke liae bhi darso sabaq ho
Hazrat Ali (عليه السلام) ne apni kunniyat "Abu Qosam" khud rakhi thi :
Is hawaale se aham waaqe'aa molaaheza farmaa'aen :
Ghazwa ohad me mash'hur sahaaba Rasule Khoda (صلى الله عليه و آله) ko tanhaa chhod kar bhaag ga'ae aur lashkare islaam ke alambardaar "Mus'ab Bin Omair" shahid ho ga'ae to Rasule Khoda (صلى الله عليه و آله) ne alam Hazrat Ali (عليه السلام) ko ataa farmaaya, ghamsaan ki jang shuru ho ga'ei, Hazrat Ali (عليه السلام) ne nehaayat jawaa'n mardi se moqaabela wa jehaad karna shuru kiya Rasule Khoda (صلى الله عليه وآله) ne Hazrat Ali (عليه السلام) ko hukm bheja ke parcham ko aage badhaa'aen Hazrat Ali (عليه السلام) hasbe hukm parcham ko le kar aage badhe aur farmaaya :
" اَنَا ابو القُصَم "
anaa abul qosam
Main tod phod kar rakh dene waala hun
Mushrikon ke alambardaar "Abu Saad Bin Abi Talha" ne aap ko aawaaz di ke ay "Abul Qosam" maidaan me aate ho ? aap ne farmaaya, haan aataa hun aur ousi waqt aap maidaan me tashrif laa'ae aek dusre par hamla aur thodi der ke raddo badal ke baad Hazrat Ali (عليه السلام) ne ous ko zor se maara to mirgi ke mariz ki tarah ladkhadaa kar zameen par gir pada
ous ka kaam tamaam kiae beghair aap waapas aa'ae to as'haab ne puchha ous ko qatl keyon nahi kiya ? Aap ne farmaaya :
ous ne apni sharmgaah khol di... aur main jaan gaya ke khoda ne ouse qatl kar diya hai
As'siratan nabawiyah - jild - 2 safha - 73 aur 74 - taalif ibne heshaam - naashir daarul maarefah (sunni ketaab)
Ibne Heshaam ke motaabiq Amirul Momeneen Ali (عليه السلام) ne khud ko "Abul Qosam" ous waqt kaha jab ghazwa ohad me mushrekon ka alambardaar "Abu Saad Ibne Abi Talha" aap ke moqaabil aaya
Lekin Abu Barakaat Baa'ouni ke motaabiq ous waqt kaha jab Ghazwa Khandaq me "Amr Bin Abdewud" mobaariz talab kar raha tha aur naamwar sahaaba khaamosh the goyaa oun ko saanp sungh gaya tha
Hazrat Ali (عليه السلام) jaahedaana shaan se ous ke saamne khade ho ga'ae aur lalkaaraa "اَنَا ابوالقُصَم = Anaa Abul Qosam" main tod phod kar rakh dene waala hun
Amr Bin Abdewud ko waasile jahannam karne ke baad Rasule khoda (صلى الله عليه وآله) ke paas aa'ae to Umar Bin Khattaab ne Hazrat Ali (عليه السلام) se kaha aap ne Amr Bin Abdewud ki zerah keyon nahi outaar li ? saare arab me ous se ach'chhi koei zerah nahi hai aap ne farmaaya :
Jab maine ous ko maara to ous ne apni sharmgaah khol di is liae hayaa ki wajah se nahi outaari
Jawaaherul mataalib fi manaaqebil imaam ali bin abi taalib - jild - 2 safha - 117 aur 118 - taalif abu barakaat baa'ouni (sunni ketaab)
Yaad rahe ke agar Amr Bin Abdewud apni sharmgaah na kholta tab bhi ous waqt ki rasm ke khelaaf Hazrat Ali (عليه السلام) zerah waghairah nahi outaarte is liae ke aap karim hain, sharmgaah kholna pasti ki eintehaa thi, zerah waghairah na outaarna buzurgi ki eintehaa thi
apne bhaa'ei ke qaatil ki jawaa'n mardi ke baare me Amr Bim Abdewud ki bahan ka qasida mash'hur hai
Ghazwa Ohad me "Abu Saad Bin Abi Talha" se kaha "انا ابوالقصم = Anaa Abul Qosam" aur jange khandaq me "Amr Bin Abdewud" ke saamne is kunniyat ko istemaal kiya
In dono baaton me tazaad nahi hai, in dono baaton ke darmeyaan ye tatbiq bayaan ki jaa sakti hai ke dono ghazawaat me khud ko "Abul Qosam" kah kar dono mal'oun ko lalkaara tha
Soture zail ka bhi motaale'aa mofid hoga insha'allah
"Qozam" aur "Qosam" dono ke maani todne ke hain magar "Qosam" ka mafhum hai :
Badi shiddat aur sakhti se is tarah todna jis me ajzaa ke jod alag alag kar diae jaa'aen aur haddiyon, jodon me se tutne ki aawaaz bhi aa'ae
Ye dono taabir wa kunniyat (Abul Qozam aur Abu Qosam) jangon me Hazrat Ali (عليه السلام) ki jawaa'n mardi aur bahaaduri ki wajah se hai, aap ne farmaane aelaahi aur Rasule Khoda (صلى الله عليه وآله) ke hukm par kuffaar aur mushrekeen ka puri shiddat wa sakhti aur quwat se moqaabela kiya aur oun ke saath sakhti se pesh aa'ae, oun ko naabud wa halaak kar diya.
Mazkurah baala aebaarat me lashkare kuffaaro mushrekeen ke do mash'hur pahlawaan aur sepaah saalaar "Abu Saad Bin Abi Talha" aur "Amr Bin Abdewud" ke mota'alliq bataaya ke Amirul Momeneen (عليه السلام) ke mazid hamlon se bachne ke liae apni sharmgaah khol di kuchh aur log hain jinhon ne aiysi hi harkat ki molaaheza karen :
Jange Ohad me sepaahe kuffaar ke alambardaar "Talha Bin Usmaan" par jab Hazrat Ali (عليه السلام) ne waar kiya to ous ka pair kat gaya khud ko bachaane ke liae ous ne apni sharmgaah khol di...
Jange Siffeen ke mauqa par lashkare Mo'aawiyah ke do eintehaa'ei palid, khabis aur makkaar sardaar "Amr Bin Aas" aur Busr Bin Artaat" ko halaak karne ke liae Amirul Momeneen Ali (عليه السلام) ne daudaaya to "Amr Bin Aas" maadar zaad nanga ho gaya aur "Busr Bin Artaat" ne apni sharmgaah khol di to hayaa ki wajah se Hazrat Ali (عليه السلام) ne apna munh pher liya...
Shojaa, ghairat mand aur baa hayaa imaam, Hazrat Ali (عليه السلام) mokhaalif lashkar ke saalaar kitne past wa zalil the ke apna defaa aala'ae jang ke bajaa'ae aala'ae tanaasul se kiya
Daure haazir me bhi jo Amirul Momeneen (عليه السلام) se door hain wo buzdil, be'ghairat aur be'hayaa hain Palestine me oun ki maa bahano'n... ke saath zulmo zeyaadti ho rahi hai oun ke mulkon me Israeli aiy'yaashi aur badma'aashi kar rahe hain lekin oun ke kaan par ju'n tak nahi rengti. baat is se bhi bahot aage ki hai Israeli mujrimon ke gun gaa rahe hain
Ye oun ki buzdili, besharmi aur apne aslaaf ki sirat wa rawish apnaane par munh bolta sobut hai
وضع میں تم ہو نصاریٰ تو تمدن میں ہنود
waz me tum ho nasaara to tamddun me honud
یہ مسلماں ہیں جنہیں دیکھ کے شرمائیں یہود
Ye musalmaa'n hain jinhen dekh ke sharmaa'aen yahud
Is ke mota'alliq padhne ke liae niche di gaei surkhi par click karen
Abutoraab kunniyat ki asl haqiqat aur taarikh | asraar | Sunni hadis ka jawaab
والسلام
Syed Shamshad Ali Katokhari
khaadim-e-edaara-e-darul itrat Azim Aabaad / patna - shoba-e-sawaalaat Qum / Iran
27 / zil'qaada / 1445 H.Q
Mofid maalumaat ke liae niche di gaei headline par click karen
- Hazrat Ali aur Usmaan ki madad ka daawa | kholafa ke saath rawaabit | Usmaan ke qatl ka fatwa kis ne diya ?
- khutba'ae ghadir me sahifa-e-mal'ounah aur as'haabe sahifa se keya moraad hai ?
- Sab se bada kaafir aur khabees kaun hai ?
- Kholafaa aur Banu Oumaiy'yah ke darbaar me yahudi asaro nofuz ka khamyaaza aaj saare bhugat rahe hain
- Keya ye sahih hai ke Abu Bakr ko Nabi (s.a.w) ne farmaaya ke tumhaare dil me shirk choonti ki chaal se bhi zeyaadah poshidah hai
No comments:
Comment